Dr. Ponseti kapsamlı cerrahi müdahaleler konusunda “Ameliyat pes ekinovarusu iyileştirmez. Ayağın daha iyi görünmesini sağlar fakat ayak ve bacak kaslarının gücünü azaltır, 20li ve 30lu yaşlarda tutukluğa yol açar, ayağın ve eklemlerin hareketlerini kısıtlar ve orta yaşlarda ayak genellikle ağrılı hale gelir. Ameliyat bir çok vakada deformitenin nüksünü engellemez.” demiştir. Bu nedenle, “bağların, eklem kapsüllerinin ve tendonların nazik manipülasyonlarla esnetildiği, bağları yumuşatmak ve belli bir düzeltme derecesine ulaşmak için de alçı uygulanan” yöntemi geliştirmiştir. Ancak vakaların çoğunda bu manipülasyonlar ve alçı yetmez çünkü aşil tendonunun kısa ve sert olması topuğun düzelmesini engeller. Bu sorunu çözmek için de aşilotomi yapılır.
Aşilotomi, genellikle alçılamalardan sonra, kısaca aşilotomi veya tenotomi olarak adlandırılan, aşil tendonunun küçük bir kesiyle gevşetilmesinden ibaret olan “aşil tendonunun perkütan olarak kesilmesi operasyonu”nudur. Vakaların %80’inden fazla çocuğa gerekir. Bu çok basit bir işlem olup, yarım santimlik bir kesiden ibarettir. Dikiş bile gerekmeyen bu işlem, 2-3 dakika içinde lokal anestezi veya hafif sedasyonla yapılabilir. Bu nedenle Dr. Ponseti’nin bahsettiği ameliyat kapsamına girmez.
Aşilotomi sonrası ayak 3 haftalık alçıya alınır. Bu süreçte yara iyileşir, manipilasyon sonrası düzelen ayak ortezlemeye uygun hale gelir.
Tibialis anterior tendon transferi˝, alçılama ve ortezleme sonrası nüks gelişimi halinde ihtiyaç duyulabilen bir işlemdir. Çocuk yürüdükten sonra ayağının dış kenarı ile basmasına neden olacak derecede belirgin bir kas dengesizliğinin gelişmesi halinde, gerekli görülürse ayakta gerilmeye neden olan tendonun ayağın iç yanından dış yanına nakledilmesi işlemi gerçekleştirilir. Genelde 4-6 yaş arasında uygulanır. 3-4 yaştan önce oluşan nüksler alçılama ve ortezleme ile düzeltilir.
Tendon transferi de kemiklere ve ayağın yapısına kapsamlı bir şekilde müdahale içermediği için Ponseti Yönteminde başvurulan bir operasyondur. Manipülasyon ve alçı tedavisinin başarılı olduğu, ortezleme protokolüne ailenin tam uyduğu durumlarda bile, %6 kadar çocukta bu gerekebilir. Ancak özellikle ortezin düzgün kullanılmadığı çocuklarda nüksün gelişme ihtimali çok daha yüksektir.
Operasyon sonrası ayak alçıya alınır. 3. haftada dikişler alınarak yeniden alçılanır ve 3 hafta daha alçıda kalır. Sonraki 2 hafta AFO gece ve gündüz kullanılır. 3. ayın sonunda AFO da bırakılır. Fizyoterapi bu süreçte iyileşmeye, ayağın güçlenmesine destek olabilir.
Bir yanıt yazın